Ik kan stuntelig zijn, klungelig of slungelig. In de meeste gevallen heb ik daar mezelf mee. Maar o wee, als ik trumperig doe, dan is het oppassen geblazen. Want dan heb ik niet alleen mezelf ermee, maar eerder de ánder. Dan ben ik alleen maar bezig met mezelf en nog eens met mezelf. Alleen maar bezig om gezien te worden, te winnen en verwarring te zaaien. Ik schitter van aanwezigheid ten koste van de ander, meestal de dichtbije naaste. Nooit eerder gehoord van ‘trumperig’? Nee, ik ook niet. Het woord komt vanzelf bij me op als er cliënten in Veerkracht komen die gedesillusioneerd zijn en ontwricht. Die ten einde raad zijn, die een speelbal zijn geworden van trumperig gedrag. In deze blog wil ik een lans breken voor hen, die verstrikt zitten in dit gedrag of er los van proberen te komen. Maar ook voor de gekwetste persoon, diep weggestopt onder dit ingewikkelde moeilijke gedrag.
Wat maakt dat iemand trumperig gedrag vertoont, wat maakt dat diegene de ander niet in zich op kan nemen? Het heeft te maken met 'nature' en 'nurture'. 'Nature' is de karakterstructuur, je uniciteit, die je bij je geboorte via de genen hebt meegekregen. 'Nurture' is datgene wat er onderweg in je leven binnen komt. Het eerste wat bij een mens binnenkomt is VLA. VLA gebruik ik in therapie als mijn favoriete ingredient. Deze letters staan voor Veiligheid, Liefde en Autonomie. Het is het beste wat je als ouders geven kan: geborgenheid, warmte en dat het kind een ‘zelf’ mag worden. De VLA smaakt naar verbinding, naar hechting. Het is een soort blauwdruk voor de verdere ontwikkeling van het kind. En heus, een peuter heeft al precies door hoe die kwaliteit van VLA is! Als de kwaliteit van VLA onder de maat is maakt het jonge kind een vertaalslag, namelijk: wat is er mis met míj dat ik niet voldoende VLA krijg en wat kan ík er aan doen om toch die VLA binnen te krijgen? Enorm creatief en veerkrachtig! Een kind zet zijn kwaliteiten in om gezien en erkend te worden, meestal teveel van het goede. Dat zal voor de één bijvoorbeeld conformeren zijn, en voor de ander domineren. Uiteraard is hier nog veel meer over te zeggen, maar ik houd me in.
Te weinig of veel te veel VLA, het heeft op ieder mens zijn eigen uitwerking. Bij een klein deel van de bevolking - helaas groeit dit deel - ontkiemt het tot trumperig gedrag. De persoon blijft zijn leven lang verlangen naar de gezonde VLA en richt het leven in met maar één doel: hoe ontvang ik APPLAUS. Daarmee maakt iemand zichzelf overdreven groot om de innerlijke leegte te compenseren. Het ‘zelf’ wordt opgeblazen zodat er geen ruimte is om de ander in zich op te nemen. Ja, wél weten hoe de ander voor zich te winnen, met charme en charisma. Maar alleen voor eigen gewin, voor eigen eer.
Ontdaan, ontgoocheld en ontredderd zijn de directe naasten. “Hoe kan het dat ik het niet door had? Hoe heb ik het zover laten komen? Hoe kan ik duidelijk mijn grenzen aangeven, zodat mijn eigenheid overeind blijft?” Het is een eenzame strijd om hier een weg in te vinden. Doe het niet alleen, maar vraag hulp!
Meer weten?
Ik volgde een goede bijscholing van dr. Martin Appelo, op youtube een verkorte weergave:
https://www.youtube.com/watch?v=8ofteTM5AUc